Rysunek kojarzony jest z tym, co pierwotne i pierwsze, pomocnicze dla tego,
co nastąpi później, jako początek czegoś bardziej rozwiniętego. To kontury,
które za chwilę zapełnią się kolorem, syntetyczna myśl przeniesiona na
materię – szybka, prosta, a jednocześnie oddająca esencję przedmiotu.
Sięgając do początków twórczości człowieka, rysunek przywołuje skojarzenie
z pierwotnymi, schematycznymi przedstawieniami zwierząt wyrytymi na skałach
jaskiń. W powyższych okolicznościach pełnił podrzędną rolę, potem przez
chwilę wydaje się, że zyskał autonomiczność stając się materiałem
ilustrującym księgi, aż do kulminacyjnego momentu pojawienia się wynalazku
Gutenberga, który spowodował niezwykły popyt na ten rodzaj sztuki,
towarzysząc mechanicznie i masowo powielanym tekstom. Jednak XIX– wieczny
wynalazek fotografii oddalił rysunek na dalszy plan.
Czym jest dzisiaj rysunek? Jaką pełni rolę? Czy jest pierwotnym,
zapomnianym gatunkiem sztuki, czy może wręcz przeciwnie? Żeby odpowiedzieć
na powyższe pytania należy podjąć refleksję na temat cech wyróżniających go
pośród innych form wizualnych. Prof. Daria Milecka napisała: […] *każda
realizacja rysunku zawiera w sobie ontyczny akt zawładnięcia treścią i
sensem jego przedmiotu. O ile obraz nieodzownie naśladuje (nawet jeśli, jak
u Strzemińskiego, sam siebie), o tyle rysunek eksponuje swoją esencjonalną
nietożsamość. Jest on dyrektywą rozumienia swojego obiektu podjętą z
apriorycznie zewnętrznej dla niego perspektywy. Innymi słowy jest on zawsze
swego rodzaju zewnętrzną interwencją ustanawiającą sposób istnienia obiektu
w przestrzeni świadomości odbiorców. *
Rysunek nie może uciec od funkcjonalności, odnosi się do tego, co
zewnętrzne, jednocześnie chroni przed dosłownością, substancjonalnością
przedmiotu odniesienia. Ta cecha czyni go niezwykle użytecznym
we współczesnym świecie przepełnionym informacjami, w którym słowo z
obrazem *spajają si*ę tworząc szybki, uniwersalny przekaz.
Uczestnicy wystawy: Marta Borgosz, Jacek Dłużewski, Marcelina Groń, Jarosław
Grulkowski, Piotr Kmita, Monika Konieczna, Bogna Kozera-Radomska, Marek
Kulig, Janusz Merkel, Daria Milecka, Przemek Pintal, Marlena Promna, Marta
Szymczakowska, Piotr Tyszkowski.
Kurator wystawy: Ewa Martyniszyn